top of page
  • Yazarın fotoğrafıResearch Ecosystems

İndeksler Evreni Araştırma Etkisi

Research Reproducibility (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

"Research Reproducibility - Araştırma Yeniden Üretilebilirliği" veya diğer adıyla "Research Replicability - Araştırma Tekrarlanabilirliği"; bilimsel araştırma sonuçlarının, farklı araştırmacılar tarafından yeniden üretilebilirliği veya tekrarlanabilirliği anlamına gelir. Araştırma yeniden üretilebilirliği, aynı veri setleri ve yöntemler kullanılarak aynı sonuçların elde edilip edilmediğini incelemek demektir. Başka bir deyişle araştırma yeniden üretilebilirliği; farklı bir araştırmacının aynı deneyleri veya çalışmaları, aynı koşullar altında yaparak orijinal çalışmanın sonuçlarını yeniden üretebilmesi demektir.  Bu terim; bilimsel sonuçların farklı araştırmacılar tarafından, bağımsız olarak doğrulanmasına ve güvenilirliğin artırılmasına yardımcı olur. 

 

Araştırma etkisi (research impact); bir araştırmanın, bilimsel veya toplumsal açıdan ne kadar önemli ve etkili olduğunu değerlendirmek için kullanılan bir ölçüttür. Araştırmanın; ekonomiye, topluma, çevreye veya kültüre yaptığı katkıları belirtir. Bu yönüyle araştırma etkisi, akademik araştırmaya yapılan katkıların ötesindedir. Araştırma etkisi; araştırmanın toplum, bilim, ekonomi ve politika üzerindeki etkisini değerlendiren bir kavramdır. Bu yüzden bir araştırmanın, araştırma etkisini ölçmek önemlidir. Araştırma etkisi ölçümü, çok çeşitli faktörleri içeren karmaşık bir süreçtir ve ölçüm yöntemi; araştırmanın türü, hedef kitlesi ve amaçlarına göre değişebilir. Araştırma etkisini ölçmek için; atıf sayıları, H-indeksi, Altmetrikler (Altmetrics), proje etkisi, toplumsal etki değerlendirmesi ve ekonomik etki yöntemleri kullanılmaktadır. 

 

Araştırma görünürlüğü (Research Visibility); bir araştırmacının veya araştırmanın, diğer akademisyenler, profesyoneller ve genel halk gibi ilgili paydaşlar tarafından keşfedilmesi ve erişilebilir olma durumunu ifade eder. Araştırma görünürlüğü, araştırma çalışmalarının tanınması, okunması, alıntı yapılması ve geniş bir kitleye ulaşabilmesini sağlar. Araştırma görünürlüğü, bilimsel toplulukta ve genel olarak bilgi paylaşımında önemli bir rol oynar. Araştırma görünürlüğünü artırmak için; araştırma bilgi sistemleri ve kurumsal arşivler, GCRIS, GCRIS Standard, Web of Science, Scopus, Google Scholar, PubMed, ORCID gibi indeksler; ResearchGate, ResearcherID, Academia.edu, SSRN ve Linkedln gibi uygulamalar kullanılmaktadır.



 

Araştırmacı Kimliği: ORCID (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

ORCID (Açık Araştırmacı ve Katkıda Bulunan Kimliği - Open Researcher and Contributor ID), araştırmacıları ve akademisyenleri, benzersiz bir şekilde tanımlamak ve araştırma yazılarını(ayrıntılı bilgi için tıklayınız)  takip etmek için kullanılan bir kimlik sistemidir. ORCID numarası; araştırmacıların, çalışmalarını daha güvenilir ve tanınır hale getirmelerini sağlar. ORCID numarası, 16 basamaklı bir alfanümerik koddur. Bu kod; araştırmacının adının, soyadının, doğum tarihinin, e-posta adresinin ve diğer iletişim bilgilerinin yanı sıra, araştırmacı tarafından yayınlanan makaleler, kitaplar, patentler ve diğer araştırma çıktılarının bir listesini içerir.

 

İndeksler Evreni: Google Scholar (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

Google Scholar indeksi; 2004 yılında Google tarafından geliştirilen, akademik ve bilimsel alana odaklanan, ücretsiz erişilebilir bir web arama motorudur. Araştırmacılar, akademisyenler, öğrenciler ve kütüphaneciler tarafından; araştırma alanlarını bulmak, yeni ortaya çıkan araştırma alanlarını belirlemek ve çalışmalarının etkisini izlemek için kullanılır. Google Scholar indeksi; akademik yayıncılardan, profesyonel topluluklardan, ön baskı havuzlarından, üniversitelerden ve diğer akademik kaynaklardan; hakemli makaleler, tezler, kitaplar, özetler ve teknik raporların tam metnini veya meta verilerini indeksler.

Birçok özelliği sayesinde 2023 yılı itibariyle, Google Scholar indeksinin bazı sayısal verileri şunlardır:

  • Makale sayısı: 300 milyon

  • Kitap sayısı: 20 milyon

  • Atıf sayısı: 500 milyon

  • Yazar profili sayısı: 100 milyon

Bu veriler, Google Scholar indeksinin dünyanın en büyük bilimsel araştırma veri tabanlarından biri olduğunu göstermektedir.

 

İndeksler Evreni: Web of Science (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

Web of Science (Bilim Ağı) indeksi; genellikle "WoS" olarak bilinen ve çok yaygın olarak kullanılan, bir akademik atıf ve bilimsel özet veri tabanıdır. Web of Science, orijinal olarak Bilimsel Bilgi Enstitüsü (ISI) tarafından üretilen ve şu anda Clarivate Analytics PLC şirketine ait olan bir indekstir. Web of Science indeksi; araştırmacılar, akademisyenler, öğrenciler ve kütüphaneciler için güçlü bir veri tabanıdır. Web of Science indeksinin erişimi genellikle; kurumsal abonelikler aracılığıyla sağlanır ve yayın arama, araştırma yeniliklerini izleme, iş birlikçileri bulma ve araştırma yazılarının etkisini değerlendirme amacıyla kullanılır. Web of Science indeksinin çok tercih edilen bir araç olduğunu gösteren en önemli kanıt; Web of Science indeksine ait sayısal değerlerdir. Web of Science indeksinin bazı güncel sayısal değerleri şunlardır:

·        Dergi sayısı: 19.000

·        Konferans bildirisi sayısı: 200.000

·        Kitap ve kitap serisi sayısı: 110.000

·        Veri seti sayısı: 1,5 milyar

·        Atıf sayısı: 100 milyon

·        Yazar profili sayısı: 100 milyon

 

İndeksler Evreni: Scopus (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

Scopus indeksi; geniş bir akademik alanı kapsayan, bir bilimsel özet ve atıf (ayrıntılı bilgi için tıklayınız) veri tabanıdır. Araştırmacıların, bilim insanlarının ve profesyonellerin; akademik araştırma çıktılarını takip etmelerine ve analiz etmelerine yardımcı olmak amacıyla tasarlanmıştır. Bilimsel ve teknik sözlüğün (literatürün) önemli yayıncılarından Elsevier tarafından, 2004 yılında başlatılan Scopus indeksi; dünyanın en büyük bilimsel özet ve atıf veri tabanlarından biridir. Scopus indeksi; dergi makaleleri, konferans bildirileri, patentler ve diğer akademik yazılar (ayrıntılı bilgi için tıklayınız) gibi geniş bir araştırma koleksiyonuna erişim sağlar. Atıf analizi gibi özellikler sunarak; bir araştırmanın, araştırmacılar tarafından ne sıklıkla alıntılandığını görmelerine olanak tanır. Bu sayede; belirli bir araştırmanın, bulunduğu alanındaki etkisini değerlendirmeyi kolaylaştırır.

 

Araştırma Çıktıları için Altmetric (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

Altmetric platformu; bir araştırmanın çevrimiçi etkileşimini ölçen, bir metrik ve veri sağlayıcısıdır. Altmetric platformu bilimsel çalışmaların; sosyal medya platformları, haber siteleri, bloglar ve diğer çevrimiçi kaynaklar aracılığıyla ne kadar görünür olduğunu değerlendirir. Bu platform, geleneksel atıf sayılarına alternatif olarak; bir araştırmanın toplumda ne kadar etkili olduğunu göstermeye yardımcı olur. Altmetric verileri; araştırmacıların çalışmalarının çevrimiçi platformlarda ne kadar konuşulduğunu, paylaşıldığını, atıfta bulunulduğunu ve beğenildiğini gösteren renkli bir halka grafiği ve sayısal bir puan şeklinde gösterilmektedir. Altmetric puanı; bir çalışmanın çevrimiçi etkileşimini ölçen bir ölçüdür ve genellikle bir makalenin altında veya bir akademik yayının çevrimiçi sayfasında bulunabilir.

 

Araştırmacılar için Linkedln (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

LinkedIn; iş dünyasına odaklanan ve araştırmacıların birbirleriyle bağlantı kurup, ağ oluşturmalarına yardımcı olan bir sosyal medya platformudur. Facebook veya Twitter gibi platformlardan farklı olarak LinkedIn; kişisel yaşamdan çok, profesyonel kariyer ve iş hayatına odaklanır. Bu yüzden Linkedln platformu; kullanıcıların profesyonel ilişkiler kurmalarına, iş fırsatlarını keşfetmelerine ve kariyerlerini geliştirmelerine imkân sağlar.  Araştırmacılar, Linkedln platformunda; özgeçmişlerini, becerilerini, eğitim geçmişlerini ve iş deneyimlerini paylaşabilir. Diğer üyelerle bağlantı kurup mesajlaşabilir, iş fırsatlarını görebilir, iş birliği yapabilir ve bilgi paylaşabilir. Bunun yanında araştırmacılar; makaleler, gönderiler ve diğer içeriklerini paylaşabilir. Bu sayede araştırmacıların, uzmanlık alanlarını sergilemeleri ve diğer kullanıcılarla fikir alışverişinde bulunmaları kolaylaşır. 

 

Dergi ölçütleri; bir akademik derginin kalitesini, etkisini ve yayın standartlarını değerlendirmek için kullanılan çeşitli ölçütlerdir. Bu ölçütler genellikle; araştırmacılar, akademisyenler, kurumlar ve bilim insanları tarafından; dergi seçiminde ve akademik performansın değerlendirilmesinde kullanılır. Dergi ölçütleri, bilimsel iletişimin etkinliğini artırır ve akademik dünyadaki araştırmaların kalitesini ve etkileşimini belirlemeye yardımcı olur. Yaygın olarak kullanılan birçok dergi ölçütü mevcuttur. Etki faktörü (Impact Factor), SSCI ve SCI indeksleri, dergi sıralama listeleri, kabul oranı (Acceptane Rate), H-indeksi ve alıntı indeksleri bu ölçütlerden bazılarıdır.  

 

Uluslararası Üniversite Kütüphanecileri İş Birliği Platformu IATUL (Detaylı Bilgi için Tıklayınız)

IATUL (International Association of University Libraries - Uluslararası Üniversite Kütüphaneleri Derneği); 1962 yılında kurulan uluslararası bir kütüphane derneği olup, üniversite kütüphaneleri ile ilgili profesyonellerin bir araya geldiği bir organizasyondur. Dünyadaki üniversite kütüphaneleri arasında bilgi alışverişini ve iş birliğini teşvik etmek amacıyla kurulmuştur ve IATUL derneğinin şu anda 70’den fazla ülkeden üyesi bulunmaktadır. IATUL derneğinin düzenlediği bu konferanslar, her yıl düzenlemektedir. Bu konferanslarda; üniversite kütüphanecileri, kütüphanecilik uygulamaları, teknolojik gelişmeler ve eğitim gibi konularda ele alınmaktadır. IATUL derneği ayrıca, üyeleri arasında bilgi alışverişini sağlamak için bir web sitesi ve bir elektronik dergi yayınlamaktadır. IATUL derneğinin temel hedefleri arasında; üniversite kütüphaneleri arasında bilgi ve deneyim paylaşımını teşvik etmek, üniversite kütüphaneleri için en iyi uygulamaları tanıtmak ve geliştirmek, üniversite kütüphaneleri ve bilgi hizmetleri alanında uluslararası iş birliğini artırmak, üniversite kütüphaneleri alanında profesyonellerin eğitim ve gelişimini desteklemek, üniversite kütüphaneleri için mevcut ve gelecekteki zorluklarla ilgili araştırma yapmak bulunmaktadır.


17 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comentários


bottom of page