Günümüzde; teknoloji hızla gelişmekte ve yaşamımızın hemen her alanında büyük değişiklikler meydana gelmektedir. Bu değişimlerin en büyüklerinden biri de yapay zeka (Artificial Intelligence - AI) alanındaki ilerlemelerdir. Yapay zeka; bilgisayar sistemlerine insan benzeri zekâ ve öğrenme yetenekleri kazandırmayı amaçlayan bir bilim dalıdır.
Yapa zekanın birçok alt dalı vardır. Bu alt dalları ÅŸunlardır:Â
Makine Öğrenimi (Machine Learning): Algoritmaların; belirli bir görevi belirli bir performans seviyesinde gerçekleştirebilmek için veri kullanarak, algoritmaların kendilerini geliştirdiği bir yapay zeka dalıdır.
Derin Öğrenme (Deep Learning): Çok katmanlı yapay sinir aÄŸları kullanarak, karmaşık modellerin eÄŸitildiÄŸi bir makine öğrenimi alt dalıdır. Görüntü ve ses tanıma gibi alanlarda sıklıkla kullanılır.Â
Doğal Dil İşleme (Natural Language Processing - NLP): İnsan dilini anlamak, yorumlamak ve üretmek için bilgisayar programları kullanma sürecidir. Metin sınıflandırma, duygu analizi, metin oluşturma ve çeviri gibi birçok uygulaması bulunmaktadır.
Bulanık Mantık (Fuzzy Logic): Belirsizlik içeren problemleri modellemek ve çözmek için kullanılan, bir yapay zeka dalıdır. Genellikle karmaşık ve gerçek dünya problemleri için kullanılır.
Destek Vektör Makineleri (Support Vector Machines - SVM): Sınıflandırma ve regresyon analizlerinde kullanılan, öğrenme algoritmalarından biridir. Özellikle sınıflandırma problemlerinde kullanılır.
Genetik Algoritmalar (Genetic Algorithms): Biyolojik evrimin kurallarını taklit ederek; belirli bir problemin, en olası çözümünü arayan optimizasyon algoritmalarıdır.
Bilgi Çekme ve Veri Madenciliği (Information Retrieval and Data Mining): Yapay zeka; büyük veri kümelerinden anlamlı bilgi çıkarmak için kullanılır. Veri madenciliği; desen tanıma, kümeleme ve tahmin gibi teknikleri içerir.
Yapay zekanın birçok alt dalı olduğu gibi, birçok alanda da kullanılmaktadır. Bu alanlardan bazıları şunlardır:
Kişisel asistanlar: Siri, Google Assistant, Amazon Alexa gibi kişisel dijital asistanlar; doğal dil işleme ve makine öğrenimi gibi yapay zeka teknolojilerini kullanarak, kullanıcıların sesli komutlarını algılayıp yanıtlar üretir.
Sürücüsüz araçlar: Otomotiv endüstrisinde yapay zeka; otonom sürüş teknolojilerinde araçların çevresel koşulları algılaması, trafik kurallarına uyması ve güvenli bir şekilde sürüş yapmasını sağlar.
Sağlık hizmetleri: Yapay zeka; tıbbi görüntüleme sistemlerinde (MRI, CT, X-ray vb.) hastalıkları teşhis etmek ve tedavi planlarını oluşturmak için kullanılır. Ayrıca, sağlık hizmetlerinde; hasta takibi ve hastalık riski tahmini gibi alanlarda da kullanılır.
E-ticaret ve pazarlama: Yapay zeka; müşteri davranışlarını analiz ederek kişiselleştirilmiş öneriler sunabilir ve satış tahminleri yapabilir. Reklamcılıkta; hedef kitlenin belirlenmesi ve reklam kampanyalarının optimize edilmesi için kullanılır.
Güvenlik ve siber güvenlik: Yapay zeka; kötü amaçlı yazılımları tespit etmek, siber saldırıları önlemek ve ağ güvenliğini artırmak için kullanılır. Güvenlik kameralarının görüntülerini analiz ederek, potansiyel tehlikeleri tespit edebilir.
Finansal hizmetler: Yapay zeka, finansal piyasalardaki yenilikleri analiz ederek; yatırım tavsiyeleri sunabilir, kredi riski değerlendirmesi yapabilir ve dolandırıcılığı önlemek için sahtekarlık tespiti yapabilir.
Oyun ve eğlence: Yapay zeka; video oyunlarında, karakterlerin davranışlarını simüle etmek ve oyunculara karşı rekabetçi bir deneyim sunmak için kullanılır.
Üretim ve lojistik: Yapay zeka; üretim süreçlerini optimize etmek, ürün yönetimini iyileştirmek ve lojistik operasyonlarını planlamak için kullanılabilir.
En sık kullanılan bazı yapay zeka uygulamaları şunlardır:
ChatGPT (OpenAI): OpenAI tarafından geliştirilen bir yapay zeka modelidir. GPT (Generative Pre-trained Transformer) adlı bir mimariyi temel alır. ChatGPT; doğal dil işleme (NLP) alanında kullanılan büyük boyuttaki dil modellerinden biridir. Eğitilmiş geniş bir veri kümesinden öğrenme yoluyla; insanlarla doğal ve akıcı bir şekilde etkileşime girebilen bir sohbet deneyimi sağlayabilir. ChatGPT dil modelinin kullanım alanları arasında; metin tabanlı sohbet botları, dil anlayışı, metin oluşturma ve daha birçok uygulama bulunmaktadır.
Bard (Google AI): Google AI tarafından, büyük bir metin ve kod veri kümesi üzerinde eÄŸitilmiÅŸ bir dil modelidir. Metin üretme, dilleri çevirme, farklı türlerde yaratıcı içerikler yazma ve soruları, bilgilendirici bir ÅŸekilde yanıtlama gibi çeÅŸitli görevleri yerine getirebilir.Â
GPT-3 (OpenAI): Büyük bir metin ve kod veri kümesi üzerinde eğitilmiş, oldukça gelişmiş bir dil modelidir. ChatGPT dil modelinden daha büyük bir veri kümesi üzerinde eğitildiği için; daha geniş bir bilgi yelpazesine sahiptir ve daha karmaşık görevleri yerine getirebilir.
LaMDA (Google AI): Diyalog odaklı bir yapay zeka modelidir. Kullanıcılarla gerçekçi ve ilgi çekici sohbetler kurmak için tasarlanmıştır. Duygusal bağlamı anlayabilir, mizah anlayabilir ve farklı kişilik tiplerine uyum sağlayabilir.
Bloom (Hugging Face): Büyük bir metin ve kod veri kümesi üzerinde eğitilmiş bir dil modeldir. ChatGPT dil modeline benzer şekilde; açık uçlu, zorlayıcı sorulara cevap
verebilir.
WuDao 2.0 (BMR): Çince metin ve kod veri kümesi üzerinde eğitilmiş bir dil modelidir. Şiirler, kodlar, senaryolar, müzik parçaları, e-posta, mektuplar vb. gibi farklı türde metin formatları oluşturabilir.
Yapay zekanın geliÅŸimi, hayatımızın birçok yönünü kökten deÄŸiÅŸtirmektedir. Bu deÄŸiÅŸiklikler hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doÄŸuracaktır. Yapay zekanın potansiyel faydalarını ve risklerini tartmak; bu güçlü teknolojiyi en verimli ÅŸekilde kullanmak için önemlidir. Elon Musk’ın da dediÄŸi gibi:Â
 "Yapay zeka, bizi yıldızlara taşıyabilir veya bizi yok edebilir."Â
"AI is either the best or the worst thing ever to happen to humanity. We don't know which."