Açık Bilim Çerçevesi (Open Science Framework - OSF, https://osf.io/), bir projenin yaşam döngüsü boyunca işbirliğini kolaylaştıran ücretsiz ve açık kaynaklı bir proje yönetim aracıdır. OSF; araştırmacıların çalışmalarını organize etmek, paylaşmak ve işbirliği yapmak için kullanabilecekleri bir çevrimiçi platformdur.
OSF platformunun başlıca özellikleri şunlardır:
Proje yönetimi: Araştırmacılar; OSF üzerinde projeler oluşturabilir, projeleri düzenleyebilir, dosyaları yükleyebilir ve proje aşamalarını takip edebilir. Bu özellik, araştırma sürecinin organizasyonunu ve izlenmesini kolaylaştırır.
Veri deposu: OSF, araştırmacıların verilerini güvenli bir şekilde depolayabilecekleri bir platform sunar. Veriler, paylaşıma açık veya kısıtlı erişime sahip olabilir ve projenin diğer bileşenleriyle entegre edilebilir.
İşbirliği ve paylaşım: OSF, araştırmacıların projelerini diğer araştırmacılarla paylaşmalarını sağlar ve böylece araştırmacılar arasındaki işbirliğini destekler. Araştırmacılar; projeye katılan ekip üyeleriyle birlikte çalışabilir, görüş alışverişinde bulunabilir ve projenin ilerleyişini birlikte takip edebilir.
Açık ön kayıt: OSF, ön kayıt (pre-registration) sürecini destekler. Araştırmacılar; çalışmalarının planını önceden kaydedebilir, hipotezleri, yöntemleri ve analiz planlarını paylaşabilir. Bu özellik, araştırma şeffaflığını artırır ve araştırmacıların sonuçları manipüle etmelerini veya seçici raporlama yapmalarını engeller.
Uzantılar ve entegrasyonlar: OSF, birçok disiplin ve araştırma aracıyla entegre olabilen bir yapıya sahiptir. Araştırmacılar, OSF üzerindeki projelerine diğer araçları ekleyebilir ve verileri farklı analiz araçlarına aktarabilir.
OSF, araştırmacıların çalışmalarını açık, şeffaf ve işbirlikçi bir şekilde yönetmelerini sağlayarak açık bilim prensiplerini teşvik etmeyi amaçlar. Bireysel araştırma makalelerinden büyük ölçekli işbirliklerine kadar her boyuttaki araştırma projelerini yönetmek için kullanılabilir. Araştırmacılar, OSF platformunu araştırma süreçlerini daha kolay yönetmek ve çalışmalarını diğer araştırmacılarla paylaşmak için kullanabilir.
OSF, ayrıca birçok sistemle entegrasyon özelliğine sahiptir. Bu sistemler;
Kimlik doğrulama için: Incommon, SSO (Single Sign On)
Keşif için: Google Scholar, ORCID
Doğrulama için: Mendeley, Zotero
Depolama için: Dropbox, Google Drive
Ayrıca, OSF platformunun birçok üyesi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları;
University of Oxford University of Virginia
Harvard University Arizona State University
Boys Town Brown University
Carnegie Mellon University Case Western Reserve University
Center For Open Science Cornell University
Duke University East Carolina University
Erasmus University Rotterdam Florida State University
George Mason University George Washington University
Georgia Institute of Technology James Madison University
Macquarie University National High Magnetic Field Laboratory
KU Leuven Massachusetts Institute of Technology
Bunların yanında, Açık Bilim Çerçevesi (OSF) hakkında bazı sayısal veriler şunlardır:
Proje sayısı: Haziran 2023 itibarıyla OSF platformunda 250 binin üzerinde proje bulunmaktadır.
Kullanıcı sayısı: OSF platformunun 1 milyondan fazla kayıtlı kullanıcı vardır.
Dosya sayısı: OSF platformunda depolanan 10 milyondan fazla dosya vardır.
İndirme sayısı: OSF platformundan 1 milyardan fazla dosya indirildi.
Atıf sayısı: OSF platformundaki projelere 100 binin üzerinde atıf yapılmıştır.
Bu rakamlar, OSF'nin son birkaç yıldaki büyümesinin yalnızca bir anlık görüntüsüdür. Platform, çalışmalarının şeffaflığını ve tekrarlanabilirliğini geliştirmenin bir yolunu arayan araştırmacılar arasında giderek daha popüler hale geliyor.
OSF ile ilgili diğer bazı ilginç veriler şunlardır:
OSF platformundaki en popüler proje türü "ön baskı"dır (henüz hakem değerlendirmesinden geçmemiş bir taslak araştırma makalesi).
OSF platformundaki en popüler konu alanı psikolojidir.
OSF platformundaki en aktif ülkeler Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Almanya'dır.
Sonuç olarak Açık Bilim Çerçevesi (OSF), araştırmacıların çalışmalarını daha şeffaf ve işbirlikçi bir şekilde yönetmelerini sağlayarak, açık bilim prensiplerini teşvik etmeyi amaçlayan; Açık Bilim Merkezi (COS), Avrupa Açık Bilim Bulutu (EOSC), ve OpenAIRE, gibi platformlardan biridir.
Comments